Nikola Tesla'nın Hayatı

İcatlarla ve yaşadığı zamanın çok ötesinde teknolojilerle uğraşılmış sıra dışı bir hayat. Yaptıklarının değeri ölümünden yıllar sonra anlaşılacak bir insan. Bugün özellikle elektrik akımı, radyo dalgaları ve kablosuz iletişim teknolojisindeki birçok gelişmeyi kendisine borçluyuz. Tarihin en önemli mucitlerinden biri olan Nikola Tesla'nın hayatı, başarıları, başarısızlıkları ve Thomas Edison ile girdiği rekabeti sizlere anlatacağız..

Çocukluk ve Gençlik Yılları

Nikola Tesla, 1856 Temmuz ayında şuan Hırvatistan sınırları içinde olan (o zamanda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçasıydı) Smiljan isimli bir köyde dünyaya geldi. Babası Sırp Ortodoks Kilisesi rahibi Milutin Tesla ve annesi Duka Mandic Tesla 'nın 5 çocuğundan 4.süydü. Aile Hırvatistan bölgesinde yaşamalarına rağmen Sırp kökenliydiler ve geleneklerine sıkı sıkıya bağlıydılar.

Nikola Tesla 5 yaşındayken ağabeyi (Daniel) bir kazada öldü ve bu Tesla üzerinde büyük bir etki yaratmıştır. Daha çocukken küçük icatlar yapmaya çalışan Tesla, bu konuda çevresinin dikkatini çekmekteydi.

Okula başladığında makinelerin çalışma şekline ilgi duymaya başladı. Liseyi bitirdikten sonra ailesi orduya katılmasını istiyordu. Fakat kendisi mühendislik okumaya çok hevesliydi. 1875 yılında burs desteğiyle, bugün Çek Cumhuriyeti sınırlarında olan Graz Politeknik Enstitüsü'ne (Polytechnic of Gratz) girmeyi başardı. 1 yıl sonra bursu kesildiği için okuldan ayrılmak zorunda kalsa da burada geçirdiği kısa zamanda elektrik ve motorlarla ilgili gördükleri onun bu konulara olan ilgisini kat ve kat arttırmıştı.

İş bulmak için 1881 yılında Budapeşte'ye taşındı. Burada "Budapest Telephone Exchange" adındaki bir telgraf firmasında işe girdi. Yöneticisi "Tivadar Puskás", Nikola Tesla'nın bu konudaki becerisini çok kısa zamanda anlamıştı.

Kendisinin de çeşitli konularda icatları olan Tivadar Puskás, bu icatlarla ilgili olarak Thomas Edison ile görüşme halindeydi. 1882 yılında Edison'nun şirketi olan "Continental Edison Company" 'nin Paris'teki ofisi için bir iş teklifi alınca buraya taşındı.

Nikola Tesla'nın bu konulardaki becerisinden etkilenen Puskás, ona Edison'nun alt şirketlerinden biri olan "Société Electrique Edison" 'da iş buldu ve onu da Paris'e getirtti.

Sahip olduğu beceri ile Tesla, burada çalışırken elektrik mühendisliğinde büyük bir deneyim kazandı. Fransa'nın dışında Almanya'daki şirket işlerine de gönderilen Tesla'nın bu becerisini ve deneyimini şirketin görmesi çok uzun sürmedi.

1884 yılında, Edison'nun Avrupa işleri ile ilgili yöneticisi Charles Batchelor, New York City'de bulunan bir üretim bölümü olan Edison Machine Works'ü yönetmek üzere Amerika Birleşik Devletleri'ne geri çağırıldı. Tesla'nın şirkette gösterdiği başarılardan etkilenen Batchelor, Nikola Tesla'nın da ABD'ye getirilmesini istedi.

Amerika Yılları

Tesla 1884 yılında daha 24 yaşındayken ABD'ye taşındı. Edison, o sırada ülkedeki elektrik kullanımını yaygınlaştırmak için "Doğru Akım" (DC - Direct current) tabanlı sistemi savunuyor ve standart olarak bu modelin kullanımını istiyordu. Kendisine ait bütün ürünlerin altyapısının buna göre tasarlanması bunda en önemli faktördü.

Tesla ise bu modelin (DC) belli bir noktadan sonra verimsiz olduğuna inanıyordu. Bu yüzden kendisi "Alternatif Akım" (AC - Alternating current) modelini savunmakta, Edison'un yaptığı motorların bu modelle çok daha verimli çalışacağına inanmaktaydı.

Edison'u bu konuda ikna edemedikten sonra, sadece 6 ay çalıştığı bu şirketten ayrıldı.

AC modeline sonuna kadar inanan Tesla, 1885 yılında kuracağı şirket olan "Tesla Electric Light Company" için yatırımcılardan finansman bulmayı başardı.

Fakat kurduğu ilk şirket deneyimi başarısızlıkla sonuçlandı. Yatırımcılar "Alternatif Akım" modeline belli bir zamandan sonra kuşku ile bakmaya başladılar ve yatırımları kestiler. Şirket 1 yıl sonra yani 1886 yılında faaliyetlerine son verdi.

Belirli bir zaman çeşitli işlerde çalışan Tesla, bu sürede elektrik üzerine bazı patentler almayı başardı.

1887 yılında Alfred Brown ve Charles Fletcher ile tanışan Tesla, inandığı fikirler ve aldığı patentler ile bu kişileri açacağı şirket için finansman sağlamaya ikna etti. Böylece ikinci şirketi olan "Tesla Electric Company" (Tesla Elektrik Şirketi) kuruldu.

Şirket 1888 yılında "Alternatif Akım" ile çalışan bir endüksiyon motoru geliştirdi. Bu Edison'un "Doğru Akım" modeli ile tasarladığı motorlardan çok daha avantajlıydı. Bunun patentini alan Tesla, başka şirketlerinde ilgisini kendisine çekti.

Motorun yaygınlaşması ve başarısı, Zaten "Alternatif Akım" modelini savunan Westinghouse firmasını ile Tesla'nın yollarını kesiştirdi. Şirket, Tesla'nın patentini kullanmak ve danışmanlık hizmeti almak için o zamana göre yüklü bir miktarı kendisine ödemeyi kabul etti.

Bu durum Edison'un Şirketi ile Tesla'yı yanına alan Westinghouse şirketini günümüzde "AC/DC akımlar savaşı" olarak bilinen bir rekabete soktu.

1892 yılında sektördeki iki büyük firmanın sahibinin olan Thomas Edison ve Thomson-Houston 'nın birleşmeleri ile "General Electric" kuruldu. Edison "Alternatif Akım" modelinin yaygınlaştığını gördükçe AC ile ilgili olumsuz kampanyaları daha da arttırdı. Bu zamanlarda ise Westinghouse, Tesla'nın patentini kendisine yüklü bir miktar ödeyerek satın aldı.

1895 yılında Tesla'nın savunduğu AC akımı, Niagara Şelalesi'nde kurulan bir Hidroelektrik santralinde ilk kez kullanıldı. Bu çok büyük bir yankı uyandırdı çünkü New York şehrine aydınlatma buradan gelecekti.

Üne ve paraya kavuşan Tesla, aklındaki diğer işlere yoğunlaşmaya başladı. Radyo dalgaları ile uzaktan kontrol edilebilen bir oyuncak tekneyi 1898 yılında herkese tanıttı. 1 yıl sonra "Colorado Springs" 'de kendi kurduğu laboratuarda kablosuz elektrik iletimi üzerine yaptığı deneylerle tecrübe kazandı.

1901 yılına gelindiğinde kablosuz bir şekilde enerjiyi dağıtmaya yarayacak özel bir enerji santrali kurmak için yatırımcıları ikna etti. Bu seferki proje çok maliyetliydi. Proje başlamasından kısa bir süre sonra projenin uygulanabilirliği hakkında şüpheler artmaya başladı. Yatırımcılar projeden birer birer çekildi ve tesis kapanmak zorunda kaldı. Bu sırada Tesla önemli mali zorluklar yaşamaya başlamıştı.

Son Yılları

Takip eden yıllarda Tesla birçok yeni keşifler yapmaya devam etti. Pek çok alanda teknolojinin en ileri noktasında yer almayı başardı. Fakat parasızlık yüzünden daha önce birlikte çalıştığı ve ona çok şey borçlu olan Westinghouse firmasının genel giderlerini karşılaması için verdiği yardım parasıyla New Yorker Otelinde yaşıyordu. Kalbi ile ilgili sorunları olan Tesla, 1943 yılının Ocak ayında yatağında ölü olarak bulundu.

Doğrulanmasa da ölümünden hemen sonra Amerikan Gizli Servisi 'nin tüm çalışma notlarını topladığı söylenir.

Yaşamı boyunca birçok keşif yapan Nikola Tesla'nın yüzlerce patenti vardır. Zamanın çok ilerisinde olan mucid, şuan kullanmak olduğumuz birçok teknolojinin temellerini atan kişidir.



İlginizi Çekebilir

Elon Musk'ın Hayatı

Isaac Newton'un Hayatı