OLTP (Online Transactional Processing) yani "Çevrimiçi İşlem İşleme", işlem odaklı görevlere odaklanan bir veri işleme kategorisidir. OLTP tipik olarak bir veritabanına küçük miktarlarda veri eklemeyi, güncellemeyi ve/veya silmeyi içerir.

OLTP esas olarak çok sayıda kullanıcı tarafından yapılan çok sayıda işlemle ilgilenir.

OLTP işlemlerinin örnekleri şunları içerir...

• Online bankacılık
• İnternetten kitap satın alma
• Sipariş işlemleri
• Uçak bileti rezervasyonu
• Çağrı merkezi işlemleri
• Telefonla anket sonuçlarının girilmesi

OLTP işlemleri genellikle gerçekleştirdikleri görevde çok spesifiktir ve genellikle tek bir kaydı veya küçük bir kayıt seçimini içerir.

Bu, genellikle bir veritabanındaki birçok kaydın (hatta tüm kayıtların) analitik amaçlarla sorgulanmasını içeren Çevrimiçi Analitik İşlemenin (OLAP- Online Analytical Processing) tersidir.

OLAP, genellikle bir OLTP uygulaması aracılığıyla yakalanan veriler üzerinde analiz sağlamak için kullanılır. Bu nedenle, OLTP ve OLAP genellikle aynı veri kümeleriyle çalışırken, farklı özelliklere sahiptir.

OLTP uygulamaları tipik olarak aşağıdaki özelliklere sahiptir...

• Küçük miktarlarda veri içeren işlemler
• Çok sayıda kullanıcı
• Sık sorgular ve güncellemeler
• Hızlı yanıt (geri dönüş) süreleri

OLTP'nin Kullanılabilirliği

OLTP sistemlerinin tipik olarak son derece yüksek kullanılabilirliğe sahip olması gerekir.

Bunun nedeni, OLTP sistemlerinin genellikle görev açısından kritik verilerle uğraşması ve çok sayıda kullanıcıya sahip olmasıdır.

Örneğin, bir alışveriş uygulaması, çevrimiçi bir satıcı için kritik öneme sahiptir. Çevrimiçi bir perakendeci yalnızca müşteriler alışveriş sepetleri aracılığıyla bir şey satın aldıklarında para kazanıyorsa, bu alışveriş sepetinin son derece yüksek kullanılabilirliğe sahip olması gerekir. Alışveriş sepeti bölümü çalışmaz ise, müşteriler herhangi bir ürün sipariş edemez.

ACID ile Uyumluluğu

Veri bütünlüğünü korumak için OLTP veritabanlarının ACID uyumlu olması gerekir. ACID, veritabanı işlemlerinin güvenilir bir şekilde işlenmesini garanti eden standart bir özellik kümesini ifade eder. İşlemlerin doğru, tutarlı, izole ve dayanıklı olmasını sağlar.

Veritabanları dünyasında bir işlem, tek bir mantıksal iş birimi olarak gerçekleştirilen bir dizi işlemdir. Bir işlem ancak tüm sıra başarılı olursa başarılı olabilir. Başka bir deyişle, işlemin herhangi bir kısmı başarısız olursa, tüm işlem başarısız olur.